در جهان امروز، استفاده از مخازن مختلف، به خصوص مخازن پلیاتیلن، رو به افزایش است. یکی از دلایل استفاده از مخازن و تانکرهای آب در ساختمانها و باغها، فشار مناسب در بازههای زمانی مختلف است. اما همه مخازن، به دلیل رسوبات ته نشین شده و املاح آب، پس از مدتی نیازمند شست و شو و پاکسازی هستند. اما چگونه میتوان یک مخزن آب را تمیز کرد؟ در این مقاله قصد داریم علاوه بر آشنایی با مواد مورد نیاز برای پاکسازی یک مخزن، به بهترین روش تمیز کردن و شست و شوی مخزن آب بپردازیم.
وسایل مورد نیاز برای پاکسازی مخزن آب
- همانطور که اشاره شد، پس از مدتی املاح آب سبب ایجاد رسوب و ته نشین شدن آنها در تانکر و مخرن آب میشود. مواد و وسایل مورد نیاز برای شست و شوی این مخارن محدود و در دسترس هستند و مقدار آنها به میزان آب و حجم مخزن بستگی دارد. این مواد عبارتند از:
برسهای مخصوص تمیزکاری مخزن - شلنگهای آب با فشار بالا
- محلول آب و وایتکس با کلر ۵٪ – به ازای هر ۳/۵ لیتر، یک قاشق چاییخوری وایتکس.
- مواد ضدعفونی کننده دیگر
استفاده از مواد ضدعفونی کننده دیگر، باید دارای استاندارد و مقدار مشخص باشد؛ که نوع و مقدار آن بسته به میزان آلوده بودن مخزن متغیر است. فشار بالای آب نیز، برای سرعت بخشیدن به شست و شوی مخزن آب توصیه میشود.
راههای تمیز کردن منبع آب چیست؟
راههای تمیز کردن منبع آب را میتوان به دو مرحله کلی تقسیم بندی کرد:
۱- تخلیه کامل منبع
۲- تمیز کردن دیوارهها و داخل منبع
۳- ضدعفونی پایانی منبع
که هر یک از این مراحل به زیرمجموعههای دیگری تقسیم میشوند. در ادامه، به بررسی آنها و نحوه شست و شوی منبع آب میپردازیم.
1- چگونگی تخلیه کامل مخزن و منبع آب
ممکن است شنیده باشید که برخی برای جلوگیری از رسوب آب در مخزن، همواره به تصفیه آنها میپردازند. اگرچه اینکار برای سلامت آب لازم است اما تصفیه بیش از حد آن برای جلوگیری از رسوب کردن، املاح مفید و مورد نیاز برای بدن و مصارف دیگر را از بین میبرد.
اصولیترین و ابتداییترین راه برای تمیز کردن منبع آب، تخلیه کامل آن است. اگر مخزن کوچک باشد -مانند مخازن قیفی- میتوان با استفاده از پمپ خلاء، پارچههای خشک کننده و یا با برعکس کردن آن مخزن، آب آن را به طور کامل تخلیه کرد؛ اما در منابع و مخازنی که بزرگتر هستند، آب با باز کردن شیر تخلیه این منابع تخلیه می شود.
پیشنهاد میشود در تخلیه آب با باز کردن شیر، راه خروجی آب را با اتصال به شلنگ مشخص و هدایت کنیم. همچنین، از آنجایی که در پایان مقداری از آب درون مخزن باقی میماند، استفاده از سطح شیبدار به تخلیه کامل آن کمک میکند.
بیشتر بخوانید: بهترین مخزن برای نگهداری آب شرب کدام است؟
2- شرح بهترین روش تمیز کردن داخل تانکر آب
بهترین روش تمیز کردن مخزن آب تمیز کردن دیوارهها و داخل مخزن، دارای گامهای مختلفی است؛ از جمله این گامها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- استفاده از محلول شست و شو مناسب: استفاده از این محلولها، به سرعت و سهولت کار میافزاید. این محلولها را میتوان با ترکیب مقداری آب ولرم و پودر لباسشویی ساخت.
- برس زدن دیوار و کف مخزن: با استفاده از برسهای مخصوص مخازن، آلودگیها و رسوبات تهنشین شده به راحتی جدا میشود.
- دستگاه واتر جت: استفاده از این دستگاه، از شیوههای تمیزکاری مخازن به شمار میآید.
- استفاده از کاتالیزگر: استفاده از برخی کاتالیزگرهای مناسب، مانند جوش شیرین، موجب از بین رفتن سریع و کامل رسوبات میشود.
- آبکشی کامل و با فشار بالا: پس از برسکشی و استفاده از محلول و مواد پاک کننده، داخل مخزن را باید به طور کامل و با فشار بالا، آبکشی کرد.
3- ضدعفونی پایانی منبع آب
آخرین قدم از راههای تمیز کردن تانکر آب، ضدعفونی کردن آنها است؛ این مورد خود به گامهای دیگری تقسیم بندی میشود که رعایت کردن ترتیب آنها، حائز اهمیت است:
۱- پر کردن ¾ منبع با آب مقطر
۲- پر کردن ¼ دیگر آن با محلول کلردار آب-وایتکس و یا آب ژاول
۳- آزار گذاشتن منبع برای حداقل ۲۴ ساعت
۴- استفاده از کیت کلرسنج برای اندازهگیری غلظت کلر آن
۵- تخلیه مجدد و کامل مخزن
شیوه نظافت تانکر آب پلی اتیلن چیست؟
تانکر پلیاتیلن، محبوبترین تانکرها هستند؛ به همین دلیل نظافت آن نیز اهمیت زیادی دارد. شیوه نظافت تانکر آب پلیاتیلن به صورت دورهای انجام میشود و مانند بیشتر تانکرها، دو حالت دارد:
۱- روش تمیز کردن مخزن آب در صورت نداشتن دسترسی به داخل تانکر
بهترین روش تمیز کردن مخزن آب در این حالت، چون دسترسی کافی به داخل مخزن وجود ندارد، از سیستمهایی مانند لوله کشی استفاده میشود؛ همانطور که در بالا هم اشاره شد، ابتدا باید مخزن را خالی کرده، دیوارههای آن را سابیده و پس از آبکشی و استفاده از ترکیب ضدعفونی کننده، به مدت ۱۲ ساعت در آن را گذاشته و سپس آن را تخلیه مجدد نموده و آن را با آب پاکیزه پر کنید. این یکی از شیوههای نظافت تانکر آب است که میتوان با استفاده از آن سالیانه تانکر را تمیز کرد.
۲- در صورت داشتن دسترسی کافی به تانکر:
این حالت، به ما فرصت شست و شوی بیشتر و با کیفیت بهتر را میدهد.
در این حالت نیز از همان شیوه نظافت تانکر در بالا استفاده میشود، با این تفاوت که فرد وارد تانکر شده و خود، بدون نیاز به سیستمهای لولهکشی، به نظافت آن میپردازد. مقدار مواد ضدعفونی در هر یک و بسته به حجم مخزن متغیر خواهد بود. در این حالت، میتوانیم از شیوه لایروبی کامل و حتی آغشته کردن دیوارههای مخزن به مواد گندزدا نیز استفاده کنیم. (در مرحله لایروبی، تانکر را به مواد گندزدا آغشته نکنید. همچنین پس از آغشته کردن آن، نباید درب تانکر را ببندید.)
به طور کلی، بازههای زمانی و شیوه نظافت تانکرهای آب، به ترتیب به میزان آلایندههای معلق، کیفیت آب ورودی و میزان دسترسی به داخل تانکر بستگی دارد و حداقل باید سالی یکبار انجام شود.
نتیجهگیری
املاح موجود در آب، شامل مواد معدنی و آلی است که بخشی از ان برای بدن لازم است؛ اما تمام این مواد برای بدن مفید نیستند. این املاح میتوانند پس از مدتی در ظروف و مخازن، تشکیل رسوب دهند و این رسوبات در آنها تهنشین شوند. نوشیدن آب با املاح زیاد و رسوب، سلامت انسان را به خطر انداخته و میتواند بیماریهایی مانند سنگ کلیه و … را به همراه داشته باشد. در نتیجه، مطالعه و استفاده از انواع روش تمیز کردن مخزن آب، یک امر حیاتی به شمار میآید. در صورت نظافت کامکل مدت زمانی که می تتوانید اب را درون مخزن نگهداری کنید نیز بیشتر می شود که می توانید آن را در محتوای مدت زمان نگهداری آب آشامیدنی چقدر است؟ مطالعه بفرمایید.
سوالات متداول
- آیا استفاده از برسهای سیمی برای تمیز کردن مخزن مناسب است؟
برسها و اسفنجهای سیمی، سبب ایجاد خراش بر روی منابع میشوند. در نتیجه این نوع برسها برای مخزن مناسب نیستند. - برای تمیز کردن محل اتصال و گوشههای مخزن از چه وسیلهای استفاده کنیم؟
استفاده از مسواک برای پاک کردن کامل گوشهها و اتصالات مخزن، مناسب میباشد. توجه شود که پس از آن، این محل بابد کامل ضدعفونی و آبکشی شود. - ضرورت تمیز کردن داخل مخزن آب برای چیست؟
همانطور که گفته شد، آب دارای املاح مختلفی است که میتواند رسوب ایحاد کند. تهنشین شدن رسوبات، شرایط مناسب را برای رشد انواع باکتریها و تغدیهشان فراهم میکند. - چرا پس از مدتی طعم آب در مخازن تغییر میکند؟
تغییر کردن طعم و مزه آب، میتواند به عوامل مختلفی بستگی داشته باشد. یکی از این عوامل، رسوبات زیاد در آب است. افزایش رسوب، سبب رشد و تغریه باکتریها از مواد معدنی شده، و فعالیت آنها را بیشتر میکند. به همین دلیل، طعم و مزه آب پس ار مدتی تغییر میکند و در اولین فرصت باید مخزن را شست و شو داد.